LUCHTKWALITEIT ZELF METEN
Fijnstof alarm ! In grote steden, langs snelwegen en daar buiten worden grenswaarden overschreden.
- Hoe kun je de de luchtkwaliteit zelf meten en zichtbaar maken?
- Wat zijn de gevolgen van toenemende verkeer voor onze lucht?
- Hoe hoog is de belasting door fijnstof en stikstofoxiden in woonwijken langs de snelwegen en verder daar van af?
Deze en andere vragen beantwoorden wij door een fijnstof sensor te bouwen in samenwerking met Makerspace Astrolab en de gemeten waarden in een totaal beeld weer te geven.
Dit project is gestart door OK Lab Stuttgart.
Meetresultaten van onze fijnstofmeter:
Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling. Fijnstof zijn zwevende deeltjes kleiner dan 10 micrometer. Deze deeltjes zijn van verschillende grootte, herkomst en chemische samenstelling. Uit epidemiologische en toxicologische gegevens blijkt dat fijnstof bij inademing schadelijk is voor de gezondheid. Zo leidt het bij mensen met luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten tot verergering van hun symptomen, en benadeelt het bij kinderen de ontwikkeling van de longen.
De indeling van fijnstofdeeltjes gaat naar afnemende grootte; respectievelijk
- PM10: een aerodynamische diameter kleiner dan 10 micrometer. PM staat voor particulate matter.
- PM2,5: een diameter kleiner dan 2,5 micrometer.
Daarnaast worden er primaire en secundaire deeltjes onderscheiden:
- Primair fijnstof is het resultaat van verbranding, wrijving, of verdamping. Voorbeelden zijn de verbranding van fossiele brandstoffen (aardolie, aardgas, steenkool en hout), het fijnmalen van materialen in de industrie (in mengvoeder-, metaal- of chemiebedrijven). Fijnstof kan, behalve door menselijke activiteit, ook natuurlijk ontstaan: door winderosie (die deeltjes van gebouwen of rotsen afschuurt), door verdamping van zeewaterdruppels.
- Secundair fijnstof ontstaat wanneer moleculen van verzurende stoffen als stikstofoxiden (NOx), zwaveldioxide, (SO2), ammoniak (NH3), vluchtige organische stoffen en ozon (O3) zich verbinden tot vaste deeltjes. Deze kunnen zich bovendien ook weer aan primaire deeltjes hechten.
Een nadere specificatie van uitstoot door fijnstofbronnen levert de volgende categorieën op:
- verkeer, bijvoorbeeld roet uit dieselmotoren, inclusief die in (zee)schepen en locomotieven. Daarnaast ontstaat fijnstof door wrijving van remmen, afschuren van rubberbanden en het wegdek. Opstijgende en dalende vliegtuigen produceren eveneens fijnstof, waaronder veel ultrafijnstof.
- industrie, bijvoorbeeld de metaalindustrie. Ook bij het storten en overslaan van bulkgoederen komt stof vrij.
- veeteeltbedrijven, door stro en gedroogde mest in stallen.
- elektriciteitscentrales.
- woningen, bijvoorbeeld uitstoot uit open haard, houtkachel, allesbrander, barbecue, sigarettenrook, bakken en braden.
- natuurlijke bronnen, bijvoorbeeld zeezout, Saharastof of stof vanuit de bodem.
Deze tekst komt oorspronkelijk van het Wikipedia-artikel fijnstof. Deze tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.
Wat is dit OK Lab Stuttgart?
Het OK Lab Stuttgart is onderdeel van het programmaCode for Germany van de Open Knowledge Foundation Germany. Het doel van het programma is om ontwikkelingen in transparantie, Open Data en Citizen Science te bevorderen.
Regionale groepen van ontwerpers, ontwikkelaars, journalisten en anderen ontmoeten elkaar regelmatig in labs. Ze ontwikkelen apps die de samenleving informeren, positief vorm geven en ondersteunen, en maken het werk van overheden en openbare instellingen transparanter.
Code a difference: Gebruik je vaardigheden om je stad, je dorp en je omgeving te verbeteren!
Bouw een eigen sensor waarmee je zelf het fijnstof in de lucht kunt gaan meten. Gebruik de kennis en ervaring van het OK Lab Stuttgart dat het Citizen Science project ‘luftdaten.info’ heeft opgestart.
Inmiddels meten 300 zelfgebouwde sensors in Stuttgart en ver daar buiten het fijnstof in de lucht. Daaruit genereert Luftdaten.info in real time een kaart waarop per locatie de gemeten hoeveelheid fijnstof zichtbaar is.
Ook in België wordt met eigen sensors fijnstof in de lucht gemeten. Op een aantal plaatsen met sensors die volgens het concept van het OK Lab zijn gebouwd.
Makerspace Astrolab heeft deze fijnstofmeters gebouwd, en deze pagina met de metingen / info over fijnstof aangemaakt.
